تغذیه لاروهای میل ورم با کلم؛ نکات مهم و هشدارهایی که نباید نادیده بگیرید
روز اول: آشنایی با اصول تغذیه صحیح میل ورم و سوپرورم
روز دوم: بررسی علمی اثرات تغذیه با کلم
روز سوم: معرفی جایگزینهای مناسب تر + راهکار مدیریت ضایعات
پرورش میل ورم (Mealworm) و سوپر ورم (Superworm) به عنوان یکی از سودآورترین مشاغل نوین در صنعت تولید پروتئین حشرات شناخته میشود. یکی از مهمترین نکات در موفقیت این صنعت، تغذیه صحیح و اصولی لاروهاست. در این مقاله، به بررسی استفاده از کلم در تغذیه میلورم و سوپرورم میپردازیم و مزایا، معایب، و جایگزینهای بهتر آن را معرفی خواهیم کرد.

آیا کلم برای تغذیه میلورم مناسب است؟
مهندس محمد آروین : برخلاف باور رایج، استفاده از کلم به عنوان غذای روزانه یا مستمر برای میل ورم توصیه نمی شود. اگرچه کلم دارای رطوبت، ویتامین C و فیبر است، اما در پرورش کارگاهی و خانگی و نیمه صنعتی حشرات مشکلات جدی ایجاد می کند.
نام حشره مورد نظر + ۶۰ درصد را با پیامک یا واتساپ به شماره ☚ ۰۹۱۲۶۸۲۱۸۲۶ بفرست.
دلایل اصلی عدم توصیه استفاده از کلم:
خشک شدن سریع قطعات کوچک کلم
تکه های کوچک کلم (یک برگ کلم یا بصورت برگی) به سرعت خشک می شوند و برای لاروها غیرقابل استفاده خواهند بود.
این ضایعات و هر نوع ضایعاتی باید از بستر کرم میلورم حذف شوند، در غیر این صورت بستر را آلوده کرده و محیط پرورش را دچار مشکل می کنند.
افزایش ضایعات و هزینه نیروی انسانی
حذف بقایای خشک شدهی کلم مستلزم صرف وقت، انرژی و نیروی انسانی است.
هنگام الک کردن کود یا جداسازی لاروهای سایز شده، این ضایعات باید به صورت دستی جدا شوند، که هزینه های جاری مزرعه را افزایش میدهد.
احتمال رشد کپک و قارچ
کلم رطوبت بالایی دارد، و اگر بهدرستی مدیریت نشود باعث رطوبت بیشازحد در بستر (مانند سبوس گندم) میشود که رشد کپک و قارچ را بهدنبال دارد.

اگر مجبور به استفاده از کلم شدید، چه باید کرد؟
اگر به هر دلیلی مجبور به استفاده از کلم در تغذیه لاروها شدید:
- از تکههای بزرگتر استفاده کنید تا لاروها از بیرون به آن تغذیه کنند، در این حالت قسمت داخلی کمتر خشک شده و قابل استفاده باقی میماند.
- به صورت روزانه بررسی و تعویض شود تا از ایجاد ضایعات یا رشد قارچ جلوگیری گردد.
- هرگز کلم را با سایر منابع مرطوب مخلوط نکنید.
- جایگزین های مناسب برای کلم در تغذیه میل ورم و سوپر ورم

به جای کلم، از منابع مرطوب با بافت گوشتی نرم و بدون ریسک کپک زدگی استفاده کنید:
منابع غذایی تغذیه لاروها | مزایا | نحوه استفاده |
هویج (مزرعه آروین) | رطوبت متعادل، ماندگاری بالا | بصورت حلقه ای و طولی برش بدید |
سیب زمینی شیرین | عنی از نشاسته، قابل هضم | پوست کننده و اسلایس شده |
سیب درختی | تامین ویتامین و قند طبیعی | تکه های نازک بدونه هسته و چوب |
خیار | رطوبت بالا ولی کنترل شده | در مقدار محدود |
هندونه | قسمت سبز و سفید هندونه | با احتیاط در تکه های کوچیک |
کدو سبز | بافت نرم رطوبت مفید | خرد شده در تکه های ضخیم تر |
نکته مهم: هر نوع منبع مرطوب باید به گونهای ارائه شود که کف بستر (معمولاً سبوس گندم یا جو) مرطوب، خیس نشود.

نتیجه گیری تغذیه لاروهای میل ورم با کلم؛ نکات مهم و هشدارهایی که نباید نادیده بگیرید
محمد آروین: کلم یک منبع مرطوب بالقوه برای لاروهای میل ورم است، اما ریسک های آن به مراتب بیشتر از مزایای آن است. استفاده نادرست از کلم می تواند هزینه ها را افزایش داده و خطر آلودگی بستر را بالا ببرد. انتخاب هوشمندانه منابع غذایی و رعایت اصول بهداشتی میتواند سلامت، سرعت رشد و بازدهی لاروها را افزایش دهد.
گاهی اوقات هزینه های تهیه میوه و صیفجات در بازار بالا میرود وممکن است کلم را بتوانید با هزینه کمتری تهیه کنید در آن زمان باید با احتیاط و اصولی کلم ها را به تغذیه لارو میلورم و لارو سوپرورم برسانید.

آیا میتوانم کلم را به کرم میلورم بدهم؟
بله، کرم های آرد یا لارو های میل ورم میتوانند کلم بخورند. کلم می تواند منبع خوبی از رطوبت و مواد مغذی برای آنها باشد. در حالی که آنها میتوانند سبزیجات دیگری مانند هویج و سیبزمینی بخورند، که بهتر از کلم است. حتماً کلم را بشورید و آن را در قطعات کوچک چند لایه (یک برگ کلم نگذارید با چاقو کلم را به هشت قسمت تقسیم کنید و بصورت قطور داخل بستر قرار بدید) و قابل کنترل تهیه کنید تا از پوسیدگی آن در بستر جلوگیری شود، کمتر خشک شوند.
منابع علمی:
Arvin Farm, managed by Engineer Mohammad Arvin, who has been localizing Mwalworms breeding in Iran since 2009, has decades of experience in breeding Arvin Farm.
FAO (2021) – Insect protein production and safety standards
Journal of Insect Science – Comparative study on feeding efficiency of Tenebrio molitor larvae
Insects as Food and Feed (Springer, 2020) – Nutritional and biological implications of feed types
آموزش و ترویج پرورش میلورم در سطح کشور
مهندس محمد آروین از سال ۱۳۷۹ وارد حوزه حشرات شد و از سال ۱۳۸۸ پرورش میلورم را در ایران برای اولین بار آغاز کرد، از سال ۱۳۸۹، مهندس آروین فعالیتهای آموزشی خود را آغاز کرد. وی با برگزاری کارگاهها، دورههای حضوری و آنلاین، ارائه مشاوره به کارآفرینان و راهاندازی فارمهای آزمایشی در نقاط مختلف کشور، تا کانادا و تایلند، فلیپین و ترکیه، عراق و افغانستان نقش مهمی در انتقال دانش عملی و تجربی به علاقهمندان و فعالان این حوزه ایفا کرد.
نخستین مربی پرورش میلورم در ایران
او بهعنوان یکی از نخستین مربیان پرورش میلورم در ایران، مسیر یادگیری را برای صدها نفر در سراسر کشور هموار کرد و کمک کرد پرورش میلورم از یک فعالیت ناشناخته، به یک فرصت اقتصادی نوپا تبدیل شود.
مهندس محمد آروین پیشگام بومی سازی پرورش میلورم در ایران
مهندس محمد آروین پیشگام بومی سازی پرورش میلورم در ایران دانست. تلاشهای پیوسته، علمی و متعهدانه او از سال ۱۳۸۸ تاکنون، نقش مهمی در شناساندن و گسترش این صنعت پایدار داشته است. او با ترکیب دانش فنی، تجربه میدانی و روحیه ترویجی، راهی را هموار کرده که امروز صدها کارآفرین ایرانی در آن گام برمیدارند.
دوره آموزش حرفه ای پرورش میل ورم و سوپرورم
می خواهید پرورش میل ورم را بهصورت حرفهای یاد بگیرید؟
اگر به دنبال راهاندازی مزرعه پرورش میل ورم یا پرورش سوپرورم با درآمد بالا و پشتیبانی تخصصی هستید، حتماً در دوره جامع ما شرکت کنید. این دوره شامل:
نام حشره مورد نظر + ۶۰ درصد را با پیامک یا واتساپ به شماره ☚ ۰۹۱۲۶۸۲۱۸۲۶ بفرست.
- آموزش کامل صفر تا صد پرورش لارو یا کرم میلورم و لارو سوپرورم
- نکات فنی راه اندازی، پرورش، نگهداری، بسته بندی، ارسال و تغذیه، بهداشت، و تولید انبوه
- مشاوره رایگان برای خرید تجهیزات و راهاندازی
- پشتیبانی مستقیم از مدرس تا ۶ ماه یا ۱۲ ماهه
- ارایه توصیه و راهکار در مواقع ضروری ایجاد شده در بازار میل ورم و بازار ایران
- ارایه نکاتی از فروش و بازاریابی محصولات سوسک زرد آرد یا سوسک تاریکی در بازار ایران و کشورهای همسایه
همین حالا ثبتنام کنید و حرفهای شوید!
برای مشاوره و اطلاعات بیشتر: [شماره برای ارسال پیامک ۱۸۲۶|۶۸۲|۰۹۱۲] در ارتباط اول پیامک بفرستید: لطفا پیامک حاوی فامیلی+ شهرتون+ سوالاتتون باشه تا در تماس تلفنی بهتر و راحتتر بتونیم راهنمایی کنیم.
مطلب تغذیه لاروهای میل ورم با کلم؛ نکات مهم و هشدارهایی که نباید نادیده بگیرید برایی شما مفید بود؟ لطفا با ارسال اسکرین شات از این صفحه یا ارسال لینک سایت برای دیگران کمک کنید تا همه با این موضوعات آشنا شوند.
راستی! برای دریافت مطالب جدید در کانال تلگرام یا پیج اینستاگرام محمد آروین عضو شوید.